Είναι αλήθεια ότι οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις διάγουν περόδο ύφεσης τους τελευταίους μήνες, με την 7η Δεκεμβρίου να αποτελεί καμπή, μετά την υπογραφή “Διακήρυξης φιλίας και καλής γειτονίας” των δύο χωρών.
Ωστόσο όπως επισημάναμε σε περογενέστερα άρθρα μας η Τουρκία δεν έχει κάνει βήμα πίσω από τις διεκδικήσεις σε βάρος μας, ενώ αποτελεί οξύμωρο γεγονός από την μια να λέμε ότι είμαστε φίλοι και καλοί γείτονες και από την άλλη να εξακολουθεί να υφίσταται το ” Casus Belli” των Τούρκων σε βάρος της χώρας μας.
Στυλιανίδης: “Αγκάθι το casus Belli για την ουσιαστική βελτίωση των Ελληνοτουρκικών σχέσεων”
Αυτό επεσήμανε ο βουλευτής μας Ευριπίδης Στυλιανίδης, ο οποίος είπε ότι όσο παραμένει σε ισχύ το «casus belli» που έλαβε το Τουρκικό Κοινοβούλιο το 1995, θα συνεχίσει να αποτελεί «αγκάθι» μεταξύ των δύο χωρών.
Σύμφωνα με τουρκικό ΜΜΕ, ο Ευριπίδης Στυλιανίδης, βουλευτής Ροδόπης του Κόμματος της Νέας Δημοκρατίας, που βρίσκεται στην εξουσία στην Ελλάδα, αξιολόγησε τη διαδικασία «ομαλοποίησης» μεταξύ Άγκυρας και Αθήνας.
Ο υψηλόβαθμος πολιτικός αναφέρθηκε με «ρεαλιστικό τρόπο» στη συνάντηση Ερντογάν – Μητσοτάκη και τη Διακήρυξη της Αθήνας που υπεγράφη, υπενθυμίζοντας «τι δεν πρέπει να ξεχάσουν».
Τονίζοντας ότι τα προβλήματα συνεχίζονται παρά τη θετική ατζέντα μεταξύ των δύο χωρών, ο Έλληνας βουλευτής αναφέρθηκε στο Αιγαίο, λέγοντας ότι «Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τα 12 ναυτικά μίλια, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της εθνικής μας κυριαρχίας. Όσο αυτό το θέμα αποτελεί αιτία πολέμου για την Τουρκία, θα συνεχίσει να είναι αγκάθι στις σχέσεις μας με αυτήν».
Ο Στυλιανίδης είχε διατελέσει στο παρελθόν Υπουργός Εσωτερικών, Παιδείας και Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών στη χώρα του.
Οι τρείς (3) φάσεις επέκτασης των χωρικών υδάτων μας στα 12 νμ
Η Ελλάδα έχει αυξήσει τα χωρικά της ύδατα στο Ιόνιο Πέλαγος στα 12 μίλια το 2021. Στην ομιλία του στη Βουλή, ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης υποστήριξε ότι η χώρα του έχει το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα και είπε ότι έχουν λάβει μέτρα για το θέμα αυτό σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Τονίζοντας ότι η Αθήνα διατηρεί αυτό το δικαίωμα και σε άλλες θαλάσσιες περιοχές όπως το Ιόνιο Πέλαγος, ο Μητσοτάκης είπε ότι σχεδιάζουν να επεκτείνουν τα χωρικά τους ύδατα με παρόμοιο τρόπο και στα ανατολικά της Κρήτης στο επόμενο στάδιο.
Ενώ η Αθήνα στοχεύει να κάνει βήματα στην Κρήτη και τα περίχωρά της στο δεύτερο σκέλος του σχεδίου χωρικών υδάτων τριών σταδίων, στο τελικό στάδιο θέλει να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο στα 12 μίλια.
Η Ελληνική αποδοχή της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της θάλασσας και η απόφαση “casus Belli” των Τούρκων
Η Ελλάδα ανακοίνωσε ότι είχε αποδεχτεί τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας στις 31 Μαΐου 1995 και προτίθεται να αυξήσει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια. Από την άλλη, η Τουρκική Μεγάλη Εθνοσυνέλευση, με απόφασή της της 8ης Ιουνίου 1995, δήλωσε ότι θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα σε περίπτωση που επιβληθεί ένα καθεστώς χωρικών υδάτων άνω των 6 μιλίων στο Αιγαίο Πέλαγος.
Η απόφαση που ελήφθη τότε με τη συμμετοχή όλων των μερών ήταν η εξής:
«Η Ελλάδα έχει εκφράσει την επιθυμία της να αυξήσει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια εκμεταλλευόμενη ορισμένες διατάξεις της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, οι οποίες καθορίζονται κυρίως για την ανοιχτή θάλασσα και τους ωκεανούς.
Εάν συμβεί αυτό, η Ελλάδα θα θέσει υπό την κυριαρχία της περίπου το 72% του Αιγαίου Πελάγους.
Είναι αδιανόητο ότι η Τουρκία, θα δεχόταν μια τέτοια κατάσταση που θα της επέτρεπε να φτάσει στις θάλασσες και τους ωκεανούς του κόσμου μέσω των ελληνικών χωρικών υδάτων. Η Τουρκία έχει ζωτικά συμφέροντα στο Αιγαίο. Αν και η Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση ελπίζει ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν θα αποφασίσει να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα στο Αιγαίο πέραν των 6 μιλίων με τρόπο που θα διαταράξει την ισορροπία που δημιουργήθηκε με τη Λωζάνη, σε περίπτωση τέτοιας πιθανότητας, η κυβέρνηση της Δημοκρατίας της Τουρκίας θα λάβει τα στρατιωτικά αναγκαία για την προστασία και υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων της χώρας μας. «Αποφασίστηκε να παραχωρηθούν όλες οι εξουσίες, συμπεριλαμβανομένης της ισχύος και να ανακοινωθεί αυτή η κατάσταση στην ελληνική και παγκόσμια κοινή γνώμη με φιλικά αισθήματα».
Το θέμα της επέκτασης των χωρικών υδάτων συμπεριλήφθηκε επίσης ως απειλή προτεραιότητας στο Έγγραφο Πολιτικής Εθνικής Ασφάλειας, γνωστό ως «Κόκκινο Βιβλίο», το οποίο καθορίζει την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας.
Οι ενστάσεις του Bülent Arınç για το “casus Belli”
Το 2005, ο Πρόεδρος της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, Bülent Arınç, ισχυρίστηκε ότι η απόφαση να θεωρηθεί η επέκταση των χωρικών της υδάτων από την Ελλάδα στα 12 μίλια ως αιτία πολέμου (casus belli) ελήφθη χωρίς ψηφοφορία στη Βουλή το 1995.
Είπε τότε ότι η απόφαση αυτή πρέπει να καταργηθεί με το σκεπτικό ότι παρεμπόδιζε τις σχέσεις με την Αθήνα. Ο Arinç χρησιμοποίησε τις ακόλουθες δηλώσεις:
«Από ότι καταλαβαίνω, η απόφαση «casus belli» φαίνεται να έχει προκαλέσει δυσφορία στην ελληνική Βουλή. Ξέρετε, υπήρξε απόφαση της Βουλής το 1995. Γι’ αυτό δεν μπόρεσε να δημιουργηθεί φιλικό κλίμα.
Το κοίταξα, δεν είναι καν απόφαση. Κάποιος είπε, “Ας το ψηφίσουμε”, αλλά ο Κάμερ Γκεντς δεν το έβαλε καν προς ψήφιση/.
Πρέπει να ρίξουμε μια ματιά σε αυτό. Φαίνεται ότι υπάρχει ένα εμπόδιο στην ανάπτυξη των σχέσεων. Οι διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας για την επίλυση των προβλημάτων του Αιγαίου συνεχίζονται και πάνε καλά. «Σε αυτή την περίοδο αυτή η απόφαση πρέπει να καταργηθεί».
Τα τρία (3) ενεργειακά project σε ΝΑ Μεσόγειο-Αιγαίο και η άρση του Casus Belli
Στην παρούσα φάση τρία είναι τα ενεργειακά project τα οποία τρέχουν με επίκεντρο ΝΑ Μεσόγειο και Αιγαίο, του East Med , του Euro-Asia Interconnector και του Euro-Africa Interconnector.
Ωστόσο και στα τρία παραπάνω ενεργειακά project η όδευσή τους ακολουθεί γενικότερα την θαλάσσια διαδρομή ΝΑ Μεσόγειο-Αιγαίο, με την Τουρκία να μην είναι μέρος αυτών, γεγονός που προκάλεσε από πλευράς Άγκυρας μέχρι τώρα πολυποίκιλα προβλήματα σε ΗΠΑ-ΕΕ στη ΝΑ Μεσόγειο, με τον Ερντογάν να φθάνει στα πρόθυρα πολέμου με την Ελλάδα το καλοκαίρι του 2020.
Εκτίμησή μας είναι ότι η προσέγγιση Τουρκίας-Ελλάδας που επιχειρείται έχει ως βάση την ενέργεια στη ΝΑ Μεσόγειο, με τον καθορισμό της ενεργειακής πίτας για κάθε χώρα να προηγείται της οριοθέτησης της ΑΟΖ-υφαλοκρηπίδας των δύο χωρών σύμφωνα με τους Τούρκους (kazan-kazan).
Η παραπάνω προσέγγιση φαίνεται να βρίσκει σύμφωνους ΗΠΑ-ΕΕ οι οποίες έχουν κάθε λόγο για το ξεκλείδωμα της μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από Ασία-Αφρική και φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της ΝΑ Μεσογείου(Κύπρος-Ισραήλ), στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, έχει καταδείξει επίσης την σημασία της Αλεξανδρούπολης για τις ΗΠΑ, οι οποίες μέσω αυτής μεταφέρουν πληθώρα πολεμικού υλικού στον Ζελένσκι στη μάχη της χώρας του κατά της Ρωσίας.
Συνεπώς ΗΠΑ-ΕΕ θέλουν ειρήνη στο Αιγαίο.
Όσο για την άρση του casus belli από τους Τούρκους ,πεποίθησή μας είναι ότι θα γίνει εάν και εφόσον εμείς νωρίτερα δεχθούμε με την σύμφωνη γνώμη της Άγκυρας την κατά τόπου επέκταση των χωρικών υδάτων μας στο Αιγαίο από 6νμ σε 8νμ-10νμ, σε περιοχές που δεν έχουν υδρογονάνθρακες, αφού είναι γνωστό ότι το Αιγαίο είναι ήδη χαρτογραφημένο.