«Πυρετός» επικρατεί στις ενεργειακές αγορές που «βάλλονται πανταχόθεν» λόγω των πολεμικών συρράξεων και των απειλών στον ομαλό εφοδιασμό ενόψει της έναρξης της χειμερινής περιόδου.
Το αποτέλεσμα είναι η εκτόξευση των τιμών του φυσικού αερίου και του ρεύματος.
Είναι ενδεικτικό ότι ο «γαλάζιος χρυσός» αυξήθηκε χθες κατά 15,5% στην ευρωπαϊκή αγορά σε μια μέρα, με τα συμβόλαια παράδοσης τον Νοέμβριο να κλείνουν στο σημείο αναφοράς του TTF στα 53,18 ευρώ/MWh. Αντίστοιχα τα συμβόλαια παράδοσης τον Δεκέμβριο έκλεισαν στα 55,16 ευρώ/MWh, ενώ για τον Ιανουάριο του 2024 στα 56,30 ευρώ/MWh, «προμηνύοντας» έναν δύσκολο χειμώνα.
Σε ανοδική τροχιά κινήθηκαν και οι τιμές του ρεύματος στην χονδρεμπορική αγορά στην Ελλάδα. Έτσι για σήμερα Παρασκευή 13 Οκτωβρίου, η τιμή διαμορφώνεται στα 136,33 ευρώ/MWh, καταγράφοντας αύξηση κατά 13,96%, με τη χαμηλότερη στα 75,9 ευρώ/MWh και την υψηλότερη σχεδόν στα 250 ευρώ/MWh.
Όσον αφορά το ενεργειακό μίγμα, το φυσικό αέριο κυριαρχεί με ποσοστό συμμετοχής 42,83%, ενώ οι ΑΠΕ έχουν υποχωρήσει στη δεύτερη θέση με μόλις 25,59%, και ακολουθούν τα υδροηλεκτρικά με 12,55%, οι εισαγωγές με 9,10% και ο λιγνίτης με 7,60%.
Φόβος στην παγκόσμια αγορά
Το κλίμα αβεβαιότητας και ανοδικών τιμών αποτυπώνει και το Bloomberg, το οποίο αναφέρει ότι οι αυξανόμενες απειλές για τον εφοδιασμό φυσικού αερίου οδηγούν τις τιμές των καυσίμων υψηλότερα καθώς ο φόβος κυριαρχεί στην αγορά λίγο πριν από τα πρώτα σημάδια του χειμώνα.
Το φυσικό αέριο στην Ασία και την Ευρώπη εκτοξεύτηκε αυτή την εβδομάδα, με το τελευταίο να φτάνει στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων επτά μηνών, λόγω του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς, πιθανών χτυπημάτων σε βασικά εργοστάσια εξαγωγής και τρωτών υποδομών, συμπεριλαμβανομένου του πιθανολογούμενου σαμποτάζ στον αγωγό της Βαλτικής Θάλασσας μεταξύ Φινλανδίας-Εσθονίας.
Οι πολλαπλοί κίνδυνοι υπογραμμίζουν το πόσο εύθραυστες είναι οι αγορές, ιδίως της Ευρώπης, η οποία ξεκινά τον δεύτερο χειμώνα της χωρίς μεγάλο μέρος των ροών φυσικού αερίου από τη Ρωσία που κάποτε θεωρούσε δεδομένο.
Πάντως, η αγορά φυσικού αερίου βρίσκεται σε πολύ καλύτερη θέση τώρα σε σχέση με πέρυσι καθώς τα αποθέματα είναι υψηλά, η βιομηχανική ζήτηση μειώνεται και έχουν προστεθεί πολλές νέες εγκαταστάσεις εισαγωγής. Επιπλέον, ορισμένες προβλέψεις δείχνουν ότι η Ευρώπη θα έχει έναν σχετικά ζεστό χειμώνα, ο οποίος θα μειώσει τις ανάγκες σε φυσικό αέριο.
Ωστόσο, η ενεργειακή κρίση απέχει πολύ από το να τελειώσει…
«Κατά κάποιον τρόπο, ο κίνδυνος να πάει κάτι στραβά υπερτερεί κατά πολύ της πραγματικότητας ότι όλα πήγαν καλά. Ο φόβος της έλλειψης προσφοράς και η πιθανότητα για άλλη μια απότομη άνοδο των τιμών είναι υπαρκτός, ακόμα κι αν τα αποθέματα είναι υψηλά και η ζήτηση αδύναμη» δήλωσε ο Άιρα Τζόζεφ, συνεργάτης στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια..
«Εύφλεκτο» σκηνικό
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πέρυσι ανέτρεψε την αγορά, μειώνοντας σημαντικά τις παραδόσεις της Μόσχας στην Ευρώπη και αναγκάζοντας την τελευταία να εξαρτάται πολύ περισσότερο από το υγροποιημένο φυσικό αέριο.
Προς αυτή την κατεύθυνση, η Γαλλία υπέγραψε αυτή την εβδομάδα μια μακροπρόθεσμη συμφωνία με το Κατάρ για LNG, αλλά οι παραδόσεις δεν αναμένεται να ξεκινήσουν πριν το 2026.
Την ίδια ώρα, τα αυστραλιανά συνδικάτα εργαζομένων προειδοποίησαν ότι οι απεργίες στα εργοστάσια εξαγωγής LNG της Chevron στην Αυστραλία θα ξεκινήσουν την επόμενη εβδομάδα.
Στη συνέχεια, ανακαλύφθηκε η διαρροή στον υποθαλάσσιο αγωγό που συνδέει τη Φινλανδία με την Εσθονία, ενώ η σύγκρουση στο Ισραήλ και τη Λωρίδα της Γάζας ανάγκασε τη Chevron Corp. να κλείσει ένα υπεράκτιο κοίτασμα φυσικού αερίου που τροφοδοτεί την Αίγυπτο, μια κίνηση που μπορεί να επηρεάσει τις εξαγωγές LNG προς την Ευρώπη.
Αυτός ο καταιγισμός γεγονότων οδήγησε τις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη σε αύξηση πάνω από 40% σε σχέση με τα τέλη της περασμένης εβδομάδας.