Όπως εξηγούν οι δικαστές, από το 1953 κι έπειτα είχαν σημειωθεί 7 πλημμυρικά επεισόδια και 5 άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους, γεγονός που έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για την ευαλωτότητα της περιοχής στις πλημμύρες
Στις 8 Μαρτίου ανοίγει η αυλαία του Δευτεροβάθμιου Δικαστηρίου για τις πλημμύρες στη Μάνδρα Αττικής το 2017, που στοίχισαν τη ζωή σε 25 ανθρώπους. Αν και στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο είχαν καταδικαστεί 8 πρόσωπα και αθωωθεί 13, ανάμεσα στα οποία και η τότε περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου, τελικά στο εδώλιο του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου θα καθίσουν 18 πρόσωπα.
Ο λόγος είναι πως τον Ιούλιο του 2022 η εισαγγελία της Αθήνας άσκησε έφεση κατά της απόφασης με την οποία κρίθηκαν αθώοι η κ. Δούρου, δύο πρόσωπα από το Δασαρχείο και δύο από την Πολεοδομία στέλνοντας τους ξανά σε δίκη.
Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο με ένα σκεπτικό «καταπέλτη» σε μια απόφαση που αγγίζει σχεδόν τις 4.000 σελίδες περιγράφει πως ήταν ουσιαστικά αναμενόμενο αυτό που συνέβη στη Μάνδρα καθώς τα προηγούμενα χρόνια είχε σημειωθεί σημαντικός αριθμός πλημμυρικών επεισοδίων, που καταδείκνυε το πρόβλημα.
Ειδικότερα, όπως εξηγούν στο σκεπτικό τους οι δικαστές, από το 1953 κι έπειτα είχαν σημειωθεί 7 πλημμυρικά επεισόδια και 5 άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους, γεγονός που έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για την ευαλωτότητα της περιοχής στις πλημμύρες. «Η τελευταία πλημμύρα είχε σημειωθεί στις 27 Φεβρουαρίου 2015, είχε προκαλέσει σημαντικές υλικές ζημιές σε οχήματα, κατοικίες, βιομηχανικά κτίρια, χώρους εμπορίου και συνάθροισης κοινού και χρειάστηκε να γίνουν απεγκλωβισμοί ατόμων σε τέσσερις κατοικίες, δύο από τις οποίες, κατά τραγική σύμπτωση, αφορούσαν το Γεώργιο Νέζη και τη Βασιλική Χατζηβασιλείου, που τελικά πνίγηκαν στην επόμενη πλημμύρα στις 15.11.2017 μέσα στα σπίτια τους» σημειώνουν στην απόφαση, υπογραμμίζοντας πως η τρωτότητα της περιοχής στις πλημμύρες επιτάθηκε από τη στιγμή που τα ρέματα Αγίας Αικατερίνης και Σούρες εντάχθηκαν στον οικιστικό ιστό του Δήμου Μάνδρας το έτος 2003.
Στο δια ταύτα των δικαστών υπερτονίζεται πως το πρόβλημα των πλημμυρών στην ευρύτερη περιοχή ήταν ήδη γνωστό πολλά χρόνια πριν το 2017 και ειδικότερα «από το πλημμυρικό φαινόμενο του 2014 και ιδίως εκείνο της 27.2.2015 (που κατά τραγική ειρωνεία έπληξε και κάποιους που σώθηκαν σ’ αυτή και πνίγηκαν στην επόμενη πλημμύρα της 15ης.11.2017), κατέστη με σαφήνεια προφανές το πρόβλημα».
Τα αιτία του τραγικού συμβάντος αποδίδονται στην πρωτοφανή σφοδρότητα, την έκταση του φαινομένου της βροχόπτωσης, την μερική κατάληψη της κοίτης και των όχθων των ρεμάτων Σούρες και Αγίας Αικατερίνης από κατασκευές δημοτικές και ιδιωτικές, τον ανεπαρκή καθαρισμό τους και φυσικά την παράλειψη έγκαιρης υλοποίησης του προγραμματισμένου αντιπλημμυρικού έργου «Εκτροπής του χειμάρρου Αγίας Αικατερίνης και διευθέτησης του χειμάρρου Σούρες – Θριάσιου Πεδίου».
Μπορεί οι πραγματογνώμονες να έκαναν λόγο στα πορίσματα τους για ένα ακραίο καιρικά φαινόμενο, αλλά κατά τους δικαστές, ο χαρακτηρισμός αυτός «δεν δικαιολογεί την έλλειψη αντιπλημμυρικών έργων ορεινής υδρονομίας που θα μείωναν σημαντικά τις αρνητικές συνέπειες και θα καθιστούσαν ελέγξιμη την κατάσταση, καθώς θα απέτρεπαν την ταυτόχρονη άφιξη των πλημμυρικών υδάτων από τα δύο ρέματα στην πόλη, καθώς το πλημμυρικό πρόβλημα μετά τις λεκάνες απορροής μεταφέρθηκε κατάντη στις κοίτες των ρεμάτων».
Η διαφωνία για Δούρου
Κατά το πρωτοβάθμιο δικαστήριο η τότε περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου αθωώθηκε ομόφωνα για το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος, ενώ είχε αθωωθεί κατά πλειοψηφία για τα αδικήματα της ανθρωποκτονίας εξ αμέλειας, της πλημμύρας εξ αμέλειας και των σωματικών βλαβών εξ αμέλειας, αδικήματα τελούμενα δια παραλείψεως.
Ειδικότερα, δυο εκ των τριών δικαστών έκριναν πως την ευθύνη φέρουν οι δυο αντιπεριφερειάρχες στους οποίους είχε εκχωρήσει τις σχετικές αρμοδιότητες η κ. Δούρου, ενώ μια δικαστής διατύπωσε μειοψηφική άποψη ζητώντας να κηρυχθεί ένοχη, ενώ στη συνέχεια ασκήθηκε τελικά και έφεση για το συγκεκριμένο σκέλος της απόφασης.
Κατά τη μειοψηφούσα δικαστή, «η Περιφερειάρχης ήταν εκείνη, που κατηύθυνε τους Αντιπεριφερειάρχες, καθόσον όπως προεκτέθηκε η μεταβίβαση της αρμοδιότητας στους Αντιπεριφερειάρχες, δεν αίρει την εποπτεία της Περιφερειάρχη ούτε συνακόλουθα μεταβιβάζεται η ποινική της ευθύνη».
Μάλιστα, η δικαστής επιμένει πως η πλημμύρα του Φεβρουαρίου του 2015 θα έπρεπε να έχει ενεργοποιήσει την Περιφέρεια προκειμένου να προβεί σε έργα που θα απέτρεπαν όσα έγιναν και στην έκταση που έγιναν το 2017.