Στην Κροατία, η οποία εντάχθηκε στην Ευρωζώνη την 1η Ιανουαρίου με την υιοθέτηση του κοινού νομίσματος, καταγράφεται κατακόρυφη άνοδος των τιμών, ιδίως στα τρόφιμα και τις υπηρεσίες.
Οι περισσότερες αυξήσεις σχετίζονται με στρογγυλοποίηση (σ.σ. όπως ακριβώς είχε γίνει και στην Ελλάδα), που σε πολλές περιπτώσεις υπερβαίνει κατά πολύ τη λογική μετατροπής.
Υπάρχουν αυξήσεις τιμών που κυμαίνονται από 5 έως 20% σε σύγκριση με τις τιμές πριν από την εισαγωγή του ευρωπαϊκού κοινού νομίσματος. Για το λόγο αυτό, πολλοί έμποροι, εστιατόρια, ακόμη και κάποιες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, έχουν κατηγορηθεί από τον κροατικό Τύπο για κερδοσκοπία.
Η οργή των πολιτών έχει εκτοξευθεί και στα κοινωνικά δίκτυα, καταγγέλλοντας, μεταξύ άλλων, την αύξηση της τιμής του ψωμιού και του βουτύρου έως και 30%.
Ο Πρωθυπουργός Αντρέι Πλένκοβιτς κατηγόρησε ένα τμήμα εμπόρων και επιχειρηματιών ότι «εκμεταλλεύτηκε τη μετάβαση από το κούνα της Κροατίας στο ευρώ με αυτή την ανεύθυνη συμπεριφορά» προειδοποιώντας για πιθανή παρέμβαση εάν η κατάσταση δεν ομαλοποιηθεί μέχρι την Παρασκευή.
Ο Πλένκοβιτς επανέλαβε ότι ορισμένες επιχειρήσεις εκμεταλλεύτηκαν τη μετάβαση στο ευρώ και αδικαιολόγητα αύξησαν τις τιμές τους και πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση έχει εργαλεία και δεν θα διστάσει να τα χρησιμοποιήσει εάν οι τιμές δεν επανέλθουν όπως ήταν, ενώ απείλησε ότι θα ανακληθούν οι επιδοτήσεις και θα αυξηθούν οι φόροι.
Από την πλευρά της, η Ένωση Εργοδοτών της Κροατίας (HUP) δήλωσε ότι τα μέλη της ανέλυσαν την τρέχουσα κατάσταση και θα συνεχίσουν να παρακολουθούν τις τιμές, σημειώνοντας ότι οι τιμές αυξήθηκαν τον τελευταίο ενάμιση χρόνο και εντατικά το τελευταίο τρίμηνο του 2022, αλλά όχι λόγω της μετάβασης στο ευρώ.
Η HUP ανέφερε ότι τα μέλη της σέβονται τους νομικούς κανονισμούς και ότι η ανάλυσή της έδειξε ότι δεν υπήρξαν παραλείψεις στη διαμόρφωση των τιμών κατά τη μετάβαση στο ευρώ.
«Η θέση μας από την αρχή ήταν ότι εάν υπάρχουν παρατυπίες, οι κρατικοί φορείς θα πρέπει να τις εντοπίσουν και να επιβάλουν κυρώσεις», ανέφερε και πρόσθεσε πως «κατανοεί τις ανησυχίες των καταναλωτών», αλλά οι αυξήσεις τιμών σημειώθηκαν τον τελευταίο ενάμιση χρόνο και εντατικά «το τελευταίο τρίμηνο του 2022, αλλά δεν είχαν καμία σχέση με τη μετάβαση στο ευρώ».
«Είναι λάθος να ισχυριζόμαστε ότι φταίει το ευρώ. Τέτοιοι ισχυρισμοί προκαλούν ζημιά στη συνολική οικονομία. Το Σένγκεν και το ευρώ συνεισφέρουν σε μεγάλο βαθμό σε ολόκληρη την οικονομία, επομένως ο δημόσιος λόγος έχει πάει σε εντελώς λάθος κατεύθυνση», επεσήμανε η HUP.